Bu rehberde, alkolden alınan ehliyetin nasıl geri alınacağını, 2026 yıllı güncel bilgileri işığında adım adım, detaylı bir şekilde ele alacağız. İlk kez alkollü yakalanan bir sürücü ile ikinci veya üçüncü kez aynı ihlali yapan bir sürücün izlemesi gereken yol haritası birbirinden farklıdır.

Alkolden Ehliyet Cezası Süreleri Nelerdir?

Alkollü araç kullanımın ciddiyeti, yapılan ihlalin tekrarlama durumuna göre artan bir şekilde değerlenirilir ve sürücü belgesine el konulma süreleri buna göre belirlenir. Türkiye’de 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/5. caddesi, alkollü araç kullanımına ilgin yapraktırımları düzenlemektedir. Bu maddeye göre, sürücün kanındaki alkol promil değeri, hususi otomobiller için 0.50 promili, diğer araç türleri için ise 0.20 promili aştığında alkollü araç kullanmış sayılır ve bu durum bir trafik ihlali olarak kabil edilir. Bu ihlal nedeniyle uygulanan ehliyetine el koyma süresi, sürücünün oğlu ihlal tarihinden geriye beş yıl içinde kaç kez alkollü araç kullanmaktan tespit edildiğine göre değişiklik gösterir. İlk kez alkollü araç kullanırken yakalanan bir sürücünün ehliyeti altı ay süreyle geri alındır. Bu süre, sürücünün trafiğine ışıkması yasak olduğu bir dönemdir ve bu yasağa uyması durumunda daha ciddi cezalarla karşıyası kaçınılmazdır. Eğer sürücü, bu ilk ihlal tarihinden ger. Bu rakamlar, onun yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenmektedir. Ehliyetine el konulan sürücüler, bu süreler boyunca kesinlikle araç kullanmamalı, aksi takdirde ehliyetsiz araç kullanmaktan dolayı ek cezalara maruz kalabilirler.

Ehliyeti Geri Almak İçin Gerekli Belgeler

Alkolden dolayı geri alınan ehliyeti tekrar kazanabilmek için, sürücülerin belirli bir süreçten geçmeleri ve bu süreç kapsamında çeşitli belgeleri hazırlamaları gerektedir. Gerekli belgeler, ehliyetin ne kadar süreyle alıkonulduğuna ve sürücünün bu süreçte hangisini eğitimleri veya değerlendiricimeleri tamamaması gerektiğine göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak, ehliyet iade başvurusu için istenen temel belgeler şulardır:

• Başvuru Dilekçesi: Sürücünün, ehliyetinin alıkonulma süresinin dolduğunu belirterek ehliyetinin iadesini talep ettiği resmi bir dilekçe. Bu dilekçe, ehliyete el koyan trafik birimine veya en yakın Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne verilmelidir .
• Kimlik Belgesi: Sürücünün T.C. kimlik kartı veya nüfus cüzdanı gibi resmi kimlik belgesinin aslı veya onaylı bir sureti .
• Sağlık Raporu: Sürücün, araç kullanmaya sağlık açısından uygun olduğunu gösteren, tam teşekküllü bir devlet hastanesi veya üniversite hastanesinden alınmış sürücü sağlık raporu. Bu raporun özellikle alkol bağımlılığı gibi trafik güvenliğini riske atabilecek herhangi bir durum olmadığını belirtmesi önemlidir.
• Psikoteknik Belgesi: Sürücün psikolojik ve motor becerilerin araç kullanmaya uygun olup olmadağı değirmendiren, yetkili merkezler tarafından düzenlen psikoteknik değerlendirici raporu. Özellikle ehliyeti iki yıl veya daha uzun süreyle alınan sürücüler için bu belge zorunludur .
• Eğitim Kursu Katılım Belgesi: Ehliyeti iki yıl süreyle alınan sürücülerin katılmak zorunda olduğu “Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi”ni başarıyla tamamadığını gösteren belge . Bu eğitimin amacı, sürücün trafikteki riskli davranışları fark etmesini ve güvenli sürüş teknikleri konusunda bilgilendirilmesini sağlamaktır.
• Ehliyet Yenileme Ücreti Dekontu: Ehliyetin iadesi için ödenmesi gereken harç ve mükretlerin, ilgili bankaya yatırıldığı gösteren dekont .
• İdari Para Cezası Ödeme Dekontu: Alkollü araç kullanımınından dolayı kesilen idari para cezasın ödendiğine dair belge. Bu cezanın ödenmemesi durumunda ehliyet iade işlemi yapılmaz .

Bu belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlaması, başvuru sürecinin başarıyla tamamlanması için kritik öneme sahiptir. Özellikle sağlık raporu ve psikoteknik belgesi gibi değerlendiricimeler, sürücün tekrar trafiğe çıkmaza uygun olup olmadağın tespiti açıkından büyük önem taşır.

Başvuru Süreci Adım Adım

Alkolden dolayı geri alınan ehliyeti tekrar kazanma süreci, belirli adların takip edilmesini gerektiren yasal bir prosedürdür. Bu süreci doğru ve eksiksiz bir şekilde yönetmek, ehliyetiniz zamanında ve sorunsuz bir şekilde alabilmeniz açıkından hayati önem taşır. İşte ehliyet iade başvuru sürecinin adımları:

1. Cezanın Tamamlanmasını Bekleme: İlk ve en önemli adım, size verilen ehliyetine el koyma süresinin dolması beklemektir. Bu süre, ilk ihlalde 6 ay, ikinci ihlalde 2 yıl ve üçüncü ihlalde 5 yıldır . Süre dolmadan herhangi bir başvuru yapılamaz.
2. Gerekli Belgelerin Hazırlanması: Cezanızın bitimine yakın, yukarıda belirtilen tüm gerekli belgeleri (kimlik belgesi, sağlık raporu, psikoteknik belgesi, eğitim katılım belgesi, ödeme dekontları vb.) eksiksiz bir şekilde hazırlamalısınız. Belgenin güncel ve resmi kurumlar sanatından onaylamış olması gerektedir .
3. Doğru Kuruma Başvuru: Belgeleriniz hazır olduğunda, başvurunuz ehliyetinize el koyan trafik birimine veya ikametgahına en yakın Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne şahsen yapmanız gerektedir .
4. Başvuru Formunun Doldurulması: Trafik birimde size verilecek olan “Sürücü Belgesi Geri Alma Tutanağı” veya benzeri bir başvuru formunu eksiksiz ve doğru bilgilerle doldurmanız istenecektir .
5. Belgelerin Teslim Edilmesi: Hazırladığınız tüm belgeler ile dolduruğunuz başvuru formunu yetkili memura teslim edin. Belgelerinizin kontrol edilmesi ve başvurunun alınısı birkaç dakika sürecektir.
6. İnceleme ve Değerlendirici: Başvurunuz ve belgeleriniz ilgili birimler tarafından incelenecektir. Herhangi bir eksiklik veya uygunsuzluk tespit edilmesi durumunda, başvurunun tamamlanabilmesi için size bilgi verilecektir.
7. Ehliyetin İadesi: Başvurunuz ve belgeleriniz uygun bulunursa, ehliyetiniz size iade edilecektir. Bu süreç, başvurunun yoğunluğuna ve belgelerinizin durumuna göre birkaç gün ila birkaç hafta sürebilir.

Bu adımları dikkatlice takip ederek ve tüm yasal gerekliliklere uyarak ehliyetiniz geri alma süreciniz başarıyla tamamlayabilirsiniz. Unutmayın, bu süreçte sabırlı ve dikkatli olmak en önemli kuruldır.

Eğitim ve Değerlendirme Süreçleri

Alkolden dolayı ehliyeti geri alınan sürücüler, özellikle ikinci ve üçüncü ihlallerde, ehliyetleri geri alabilmek için belirli eğitim ve değerlendirici süreçlerinden geçit zorundadır. Bu süreçler, sürücün sadece cezasını çekmesini değil, aynı zamanda trafik güvenliği ve alkollü araç kullanmanın riskleri konusunda bilinçlenirilmesini ve tekrar trafiğe çıkmaya uygun hale gelmeyi amaçlamaktadır. Bu eğitimler ve değirmenciler, hem sürücünün kendi güvenliği hem de toplumun güvenliği için büyük önem taşır.

Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi: İkinci kez alkollü araç kullanmaktan dolayı ehliyeti iki yıl süreyle geri alınan sürücüler, bu sürenin sonunda ehliyetlerini alabilmek için “Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi” programıına katılmak zorundadır . Bu eğitim programı, genellikle trafik kuralları, güvenli sürüş teknikleri, alkollü araç kullanmanın tehlikeleri ve stres altında sürüş gibi konuları kapsar. Eğitimin amacı, sürücün hatalı davranışları fark etmesini ve trafikte daha sorumlu bir bir olmasını sağlamaktır. Bu eğitimi başarıyla tamamlayan sürücülere bir katılım belgesi verilir ve bu belge, ehliyet iade başvurusunda istenen evraklar arasındadır.

Psiko-teknik Değerlendirici ve Psikiyatri Muayenesi: Üçüncü kez alkollü araç kullanmaktan dolayı ehliyeti beş yıl süreyle geri alınan sürücüler ise, bu beş yıllık sürenin sonunda ehliyetleri geri alabilmek için çok daha kapsamlı bir değerlendimen geçerler. Bu sürücülerden, psiko-teknik değerlendirici ve psikiyatri muayenesi sonucunda uygun görülmeleri istenir . Psiko-teknik değirmencilik, sürücünün algı, dikkat, hafıza, tepki süresi, el-göz koordinasyonu gibi araç kullanımı için gerekli olan zihinsel ve motor becerilerin testi edilmesini içerir. Psikiyatri muayenesi ise, sürücünün alkol bağımlılığı gibi herhangi bir psikiyatrik rahatsızlığın olup olmadağını değerlendirir. Bu değirmenciler, sürücünün trafiğine tekrar sıkmasın kendisi ve çevresi için bir risk oluşturup oluşturmayacağı tespit etmek amacıyla yapı. Değerlendirmeler sonucunda uygun bulunan sürücülerin ehliyetleri iade edilir.

Bu eğitim ve değerlendirici süreçleri, alkollü araç kullanımın ciddiyetini ve sürücünün bu davranışın sonuçları anlaması sağlamak açıkından kritik bir rol oynar. Ayrıca, bu süreçler, trafikteki genel güvenlik seviyesini artırmaya yönelik önemli bir adımdır.

Önemli Uyarılar ve İpuçları

Alkolden dolayı ehliyeti geri alınan sürücülerin dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bu uyarılar ve ipuçları, sürecin daha sorunsuz atlatılışına ve gelekte benzer durumlarla tekrar karşıyılamasınına yardımcı olabilir.

• Ehliyetsiz Araç Kullanmayın: Ehliyetinize el konulduğu süre boyunca kesinlikle araç kullanmaktan kaçının. Ehliyetsiz araç kullanmanın ciddi para cezaları, aracın bağlaması, hatta hapis cezası gibi sonuçları olabilir . Ayrıca, bu durum ehliyetini geri alma sürecini de olumsuz etkileyebilir.
• Cezaları Zamanında Ödeyin: Alkollü araç kullanımınından dolayı kesilen idari para cezaları zamanında ve tam olarak ödediginizden emin olun. Cezaların ödenmesi, ehliyet iade işleminizinde önünde bir engel teşkil eder.
• Belgeleri Eksiksiz Hazırlayın: Başvuru için gereken tüm belgeleri eksiksiz ve güncel olarak hazırlayın. Herhangi bir belgenin eksik olması, başvurunun reddedilmesine veya işlemlerinin uzamasın neden olabilir.
• Başvuru Yerini Doğru Seçin: Başvurunu ehliyetinize el koyan trafik birimine veya en yakın Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne yapın.
• Eğitim ve Değerlendiricimeleri Ciddiye Alın: Katılmanız gereken eğitimlere ve değirmencileri ciddiye alın. Bu süreçler, sadece ehliyetiniz geri almanız için değil, aynı zamanda daha güvenli bir sürücü olmanız için de önemlidir.
• İtiraz Hakkını Unutmayın: Eğer alkollü araç kullanımına ilgin idari yaptırım kararına itiraz etmek isterseniz, bu işlemi ölçümün yapıdığı bölgedeki sulh ceza mahkemesine 15 gün içinde dilekçe ile başvurarak yapabilirsiniz .
• Tekrarlamamaya Özen Gösterin: Alkollü araç kullanmanın ciddi sonuçları olduğunu ve onun ihlalde yapraktırımların arttığını unutmayın. Ehliyetiniz geri aldıktan sonra, benzer bir durumla tekrar karşıyaşmamak için alkollü iken kesinlikle araç kullanmayın.

Bu uyarılara dikkat ederek, hem yasal süreci dahaharahat atlatır hem de trafikte dahahüvenli bir sürücü olabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Soru 1: Alkolden alınınan ehliyet ne zaman geri alındır? Cevap: Ehliyetinize el konulma süresi dolduktan sonra, gerekli belgeleri hazırlayarak trafik birimleri başvurabilirsiniz. Bu süre, ilk ihlalde 6 ay, ikincide 2 yıl, üçüncüde 5 yıldır .

Soru 2: Ehliyetimi geri almak için hangi kuruma başvurmalıyım? Cevap: Ehliyetinize el koyan trafik birimine veya ikametgahına en yakın Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü’ne başvurmalısınız.

Soru 3: İkinci kez alkollü yakalanan birinin ehliyeti ne kadar süreyle alındır? Cevap: İkinci kez alkollü araç kullanırken yakalanan sürücünün ehliyeti 2 yıl süreyle geri alınır.

Soru 4: Ehliyeti geri almak için hangî belgeler gereklidir? Cevap: Kimlik belgesi, sağlık raporu, psikoteknik belgesi (gerekliye), eğitim kursu katılım belgesi (gerekliye) ve ödeme dekontları gibi belgeler gereklidir .

Soru 5: Ehliyetim alıkonulduğu süreçte araç kullanabilir miyim? Cevap: Hayır, kesinlikle araç kullanamazsın. Ehliyetsiz araç kullanmanın ciddi yasal sonuçları vardır .

Soru 6: 2025 yılı alkollü araç kullanma cezası ne kadardır? Cevap: İlk defası 9.268 TL, ikinci defası 11.622 TL, üçüncü defası 18.678 TL’dir .

Soru 7: Üçüncü kez alkollü yakalanan birinin ehliyetini geri alabilmesi için ne yapıması gerekir? Cevap: Beş yıllın sonunda psiko-teknik değerlendirici ve psikiyatri muayenesi sonucunda uygun bulunması gerekir .

Soru 8: Sürücü Davranışları Geliştirme Eğitimi nedir? Cevap: İkinci kez alkollü yakalanan sürücülerin ehliyetini geri alabilmek için katılmak zorunda olduğu, trafik güvenliği ve sorumlu sürüş konularını içeren eğitimdir .

Soru 9: Alkollü araç kullanma cezasına itiraz edebilir miyim? Cevap: Evet, idari yaptırım kararına, ölçümün yapığı bölgedeki sulh ceza mahkemesine 15 gün içinde itiraz edebilirsiniz .

Soru 10: Ehliyetimi geri aldıktan sonra tekrar alkollü yakalanırsam ne olur? Cevap: Yaptırımlar her seferinde daha ağırlaşacaktır. Daha uzun süreli ehliyet iptali ve daha yüksek para cezalarıyla karşıyırsınız .

Kaynak ve Referanslar

Alkollü Araç Kullanımı. https://trafik.gov.tr/alkollu-arac-kullanimi.