Noter Araç Satış Ücreti Ne Kadar? Alıcı-Satıcı Ödenecekler
- Noter Araç Satış Ücreti Ne Kadar? Alıcı-Satıcı Ödenecekler
- Noter Satış Ücreti Nedir ve Neden Ödenir?
- 2026 Yılı Noter Satış Ücreti Nasıl Hesaplanır?
- Peki, Noter Ücretini Kim Öder? Alıcı mı, Satıcı mı?
- Satış Ücreti Haricinde Noterde Başka Masraf Var mı?
- Düşük Beyan Bedeli Yazmak Riskli mi?
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
İkinci el bir araç alım-satım sürecinin en heyecanlı anlarından biri, anlaşmanın sağlandığı andır. Ancak bu heyecan, noterdeki masrafların ne olacağı sorusuyla birlikte biraz da endişeye dönüşebilir. “Noter satış ücreti ne kadar?” ve “Bu ücreti kim öder?” soruları, hem alıcıların hem de satıcıların aklını en çok kurduğu detaylardır.
Bu rehberde, 2024 yılı noter satış ücretlerini, bu ücretin nasıl hesaplandığını, masrafları kimin üstlendiğini ve işlem sırasında dikkat etmeniz gereken püf noktalarını net ve anlaşılır bir şekilde ele alacağız.
Noter Satış Ücreti Nedir ve Neden Ödenir?
Noter satış ücreti, aslında bir masraf değil, bir devlet harcıdır. Araç tescilinin bir kişiden diğerine resmi olarak geçiş işlemlerinin yapılması için Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ödenen zorunlu bir vergidir. Bu harç, aracın mülkiyetinin yasal olarak devredilmesini sağlar ve işlemi resmiyete döker.
2026 Yılı Noter Satış Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Noter harcı, aracın satış bedeli üzerinden belli bir oranla hesaplanır. Önemli olan nokta, bu bedelin aracın piyasa değeri değil, satıcı ve alıcının noter beyanına yazdığı “ikinci el beyan bedeli” olmasıdır. Ancak bu bedelin, aracın güncel piyasa değerine çok yakın olması gerekir; aksi takdirde noter işlemi kabul etmeyebilir.
2024 yılı için motorlu taşıtların devir işlemi için alınan noter harcı oranları şöyledir:
| Araç Beyan Bedeli | Alınan Noter Harcı Oranı | Örnek Hesaplama (300.000 TL’lik Araç İçin) |
|---|---|---|
| 1.800.000 TL’ye kadar | %1,5 | 300.000 TL x %1,5 = 4.500 TL |
| 1.800.001 TL – 3.600.000 TL arası | %3,0 | – |
| 3.600.001 TL – 7.000.000 TL arası | %5,0 | – |
| 7.000.001 TL ve üzeri | %6,0 | – |
Önemli Not: Bu oranlar yıllara göre değişebileceği için, işlem yapmadan önce noterden güncel oranları teyit etmeniz en doğrusu olacaktır.
Peki, Noter Ücretini Kim Öder? Alıcı mı, Satıcı mı?
Bu sorunun yasal bir cevabı ve pratik bir cevabı vardır:
- Yasal Cevap: Motorlu Taşıtlar Tescil Yönetmeliği’ne göre, noter satış harcını alıcı öder.
- Pratik Cevap: Bu ücret, tamamen müzakere konusudur. Piyasada genellikle harç alıcı tarafından ödense de, satıcının ödemeyi teklif ettiği veya masrafları ikiye böldüğü durumlar sıkça yaşanır.
İpucu: Bu konuyu notere gitmeden önce açıkça konuşun. Anlaşmaya varılan tutarı ve noter masraflarının kimin tarafından ödeneceğini önceden netleştirmek, işlem gününde olası bir anlaşmazlığı önler.
Satış Ücreti Haricinde Noterde Başka Masraf Var mı?
Evet, harç dışında küçük de olsa başka bir ödeme daha yaparsınız: Noter İşlem Ücreti.
Bu, noterin işlemi gerçekleştirmek için aldığı hizmet bedelidir ve harçtan ayrıdır. Genellikle 2024 yılı için birkaç yüz TL civarında sabit bir tutardır ve yine alıcı tarafından ödenir. Toplam maliyeti hesaplarken bu küçük ama önemli detayı da unutmayın.
Düşük Beyan Bedeli Yazmak Riskli mi?
Harçtan kaçmak için aracın değerini çok daha düşük göstermek cazip gelebilir. Ancak bu durum ciddi riskler barındırır:
- Noter Kabul Etmeyebilir: Noterler, TÜVTÜRK raporundaki değerin çok altında bir beyan bedeli gördüklerinde işlemi yapmayı reddedebilir.
- İleride Vergi Sorunları: Aracı sizden alan kişi, ileride aracı sattığında ödeyeceği “değer artış kazancı vergisini” sizin düşük beyanınıza göre hesaplamak isteyebilir. Bu durum, arada büyük bir fark açılmasına neden olabilir ve anlaşmazlıklara yol açabilir.
- Sigorta Problemleri: Kaza anında aracın hasarının ödemesi için sigorta şirketi, aracın rayiç değerini değil, beyan edilen değeri baz alarak bir indirim yapma yoluna gidebilir.
Kısacası, kısa vadede küçük bir kazanç için uzun vadede büyük sorunlar yaşamak istemiyorsanız, beyan bedelini gerçekçi tutun.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Noter satış ücreti iade edilir mi?
Eğer satış işlemi resmi olarak gerçekleştiyse, ödenen noter harcı ve işlem ücreti iade edilmez.
2. Vergiden muaf (harçtan istisna) araç satışı var mı?
Evet. Birinci derece yakınlarınız arasında (anne, baba, çocuk, eş) yapılan bağış ve intikal devirlerinde noter harcı alınmaz. Ancak bu durum için belirli şartlar ve belgeler gerekir.
3. Araç satışı için TÜVTÜRK raporu zorunlu mu?
Evet, 1 Ocak 2018 tarihinden sonra trafiğe tescil edilmiş olanların devir ve transfer işlemlerinde, TÜVTÜRK’ten alınmış geçerli bir rapor ibraz etmek zorunludur.
4. Noterde araç satışı ne kadar sürer?
Tüm belgeler (ruhsat, kimlik, TÜVTÜRK raporu vb.) eksiksiz ve hazırsa, noter işlemi kendiniz yapıyorsanız 15-20 dakika, vekil atanıyorsa biraz daha uzun sürebilir.
5. Noterde araç satışı için hangi belgeler gereklidir? İşlemin sorunsuz gerçekleşmesi için her iki tarafın da gerekli belgeleri eksiksiz getirmesi çok önemlidir.
- Satıcı için: Kimlik kartı (T.C. kimlik kartı veya ehliyet), aracın ruhsatı ve TÜVTÜRK’ten alınmış geçerli muayene raporu.
- Alıcı için: Kimlik kartı (T.C. kimlik kartı veya ehliyet). Eğer vekaleten işlem yapılıyorsa, noterden tasdiklenmiş bir vekaletname.
- Ortak Belge: Araç için alınmış TÜVTÜRK raporu (zorunludur).
6. Başkası benim adıma araba satabilir mi? (Vekaletname) Evet, noterden düzenlenmiş özel bir “araç satış vekaletnamesi” ile bir başkası sizin adınıza araç satabilir veya alabilir. Vekaletnamede bu yetkinin açıkça belirtilmiş olması gerekir. Vekaletname ile işlem yaparken, vekilin kendi kimliği ve asıl vekaletname belgesi noter sunulur.
7. Aracın üzerinde haciz veya rehin varsa satış yapılabilir mi? Hayır, aracın üzerindeki haciz veya rehin (ipotek) şerhi kaldırılmadan noter satışı yapılamaz. Satış işlemi öncesinde bu şerhlerin mutlaka kaldırılmış olması gerekir. Aksi takdirde noter işlemi reddedecektir.
8. Satış sonrası aracın kaskosu ve trafik sigortası ne olur?
- Trafik Sigortası: Zorunlu trafik sigortası araca aittir. Satış sonrası sigorta poliçesi iptal edilir ve primin kalan kısmı sigorta şirketinden iade edilir. Yeni alıcının, aracı üzerine hemen kendi adına yeni bir zorunlu trafik sigortası yaptırması yasal bir zorunluluktur.
- Kasko: Kasko sigortası araca değil, aracın sahibine aittir. Satıcı, kendi adına olan kaskosunu sigorta şirketine başvurarak iptal ettirebilir ve kalan primini iade alabilir.
9. Araç plakası satıcıda kalır mı, alıcıya mı geçer? Plakalar, aracın mülkiyetiyle birlikte devredilir. Yani satış yapıldığı anda plakalar da yeni alıcının adına tescil edilir. Eğer satıcı plakayı saklamak istiyorsa, noterdeki devir işlemi sırasında “plaka devri” yapmayıp yeni plaka almak istediğini beyan edebilir. Bu durumda eski plaka satıcıya, yeni plaka alıcıya tahsis edilir.
10. Noter ücreti kredi kartı veya banka kartı ile ödenebilir mi? Evet, günümüzde neredeyse tüm noterler harç ve işlem ücretlerini kredi kartı, banka kartı veya nakit olarak kabul etmektedir. Ancak işlem öncesinde ilgili noterle iletişime geçerek ödeme seçeneklerini teyit etmeniz faydalı olacaktır.
11. Alıcı, aracı ne kadar süre içinde kendi adına tescil ettirmek zorundadır? Araç, noter satışı yapıldığı gün resmi olarak alıcının üzerine geçmiş olur. Ancak alıcının, ruhsatı ve plakaları almak için 15 günlük bir süresi vardır. Bu süre içinde aracın tescil işlemlerini tamamlamazsa, trafikten men cezası ile karşılaşabilir.
12. Araç muayenesi süresi geçmişse satış yapılabilir mi? Hayır, muayenesi süresi geçmiş bir aracın devir işlemi noter tarafından yapılmaz. Satışın gerçekleşebilmesi için aracın öncelikle TÜVTÜRK istasyonlarından muayenesinin yaptırılmış ve geçerli bir raporun alınmış olması gerekir.
13. Notere işlem için önceden randevu almak zorunlu mu? Özellikle büyük şehirlerde ve yoğun dönemlerde işlem sırası beklememek için noterden önceden randevu almak şiddetle tavsiye edilir. Randevu, hem zamanınızı verimli kullanmanızı sağlar hem de işlem sürecini hızlandırır. Çoğu noter online randevu sistemi üzerinden hizmet vermektedir.
14. Şirket aracının satışı ile şahıs aracının satışının noter ücreti aynı mıdır? Evet, noter harcı oranları aracın alıcısının veya satıcısının şahıs veya şirket olmasıyla değişmez. Harç, yine aracın beyan edilen satış bedeli üzerinden aynı oranlarla hesaplanır. Ancak şirket adına yapılacak işlemlerde vergi dairesinden alınacak bazı ek belgeler (vergi levhası, imza sirküleri vb.) gerekebilir.